درباره گیاه بونسای

✅ تاریخچه گیاه بونسای :

می‌دانستید پرورش دادن گیاه بونسای ، یک مهارت باستانی چینی است؟
این هنر از حدود ۷۰۰ سال بعد از میلاد مسیح در بین ژاپنی‌ها هم محبوب شد و تا به امروز ادامه دارد. اگر کلمه ژاپنی بونسای را کلمه به کلمه ترجمه کنیم، به ترکیب (رشد کننده در گلدان) می‌رسیم. به همین خاطر بونسای یک نماد مینیاتوری کوچک از طبیعت دانسته می‌شود که در گلدان رشد می‌کند. اگر کمی به دنبال چالش در نگهداری از گیاهان هستید، گیاه بونسای را انتخاب کنید! و براحتی میتوانید با خرید بونسای از گل فروشی گلکده ایران زمین ، این گیاه زیبا را در منزل خود داشته باشید.

نگهداری از بونسای، در مقایسه با نگهداری از یک گیاه گلدانی بسیار متفاوت است. یکی از دلایل اصلی این موضوع، این است که این گیاه در گلدان‌های کوچک کاشته می‌شود، به همین علت ذخیره کمی برای دریافت و حفظ آب و مواد مغذی دارد.
دلیل دیگر به گیاهان انتخابی مربوط می‌شود، یک گیاه گرمسیری به نور و رطوبت بالایی نیاز دارد و اگر بخواهید به عنوان بونسای از آن نگهداری کنید، باید تلاش کنید تا شرایط داخلی خانه را به خوبی برای آن فراهم کنید. کاری که به کمی همت نیاز دارد. اما با نگهداری صحیح و مناسب، بونسای شما برای سالها سالم، زیبا و مینیاتوری باقی خواهد ماند. بخصوص که این گیاه در طی زمان، ظاهری شلوغ‌تر و زیباتر پیدا می‌کند. باید بدانید که گیاه بونسای به آرامی و حدودا سالی فقط چند سانتی متر رشد می‌کند.

✅ نور مناسب گیاه بونسای :

بونسای در گلدان های کوچک و در محیط پرنور رشد می‌کند. با این اوصاف، جایی مثل طاقچه های کنار پنجره برای آن مناسب است. بن سای باید از گرمای مستقیم دور نگه داشته شود.

✅ دمای مناسب گیاه بونسای :

در بهار ، تابستان و پائیز اگر دمای هوا در شب به زیر ۴ درجه سانتی گراد نمی‌رسد، بهتر است بونسای را در خارج از خانه (مانند بالکن، پاسیو، تراس و یا حیاط) قرار دهید. در این حالت، بونسای باید در نقطه‌ای واقع شود که نور کامل خورشید به آن بتابد. نور صبح و سایه بعدازظهر بهترین حالت برای بونسای است. در زمستان زمانی که دمای هوا در شب به زیر ۴ درجه رسید، باید بونسای را به داخل خانه منتقل کنید. مکان ایده‌آل برای قرار دادن بونسای در داخل خانه، کنار یک پنجره نورگیر جنوبی است. پنجره‌های شرقی و غربی انتخابهای بعدی هستند. یک پنجره شمالی هم بد نیست، اما در این صورت برای جبران میزان کم نور، از لامپهای مخصوص نیز استفاده کنید. دریافت ۴ الی ۶ ساعت نور خورشید در روز برای بونسای ایده‌آل است. اگر می‌توانید بیشتر از این برای آن نور فراهم کنید، چه بهتر!

✅ نحوه آبیاری گیاه بونسای :

هرگز نباید نسبت به آبیاری بونسای بی‌تفاوت باشید. زمانی که خاک شروع به خشک شدن کرد، آن را آبیاری کنید؛ هرگز اجازه ندهید خاک بونسای کاملا خشک شود. اگر بونسای شما در معرض دریافت نور کامل و زیاد خورشید است، ممکن است لازم شود آن را هر روز آبیاری کنید. این مقدار می‌تواند بسته به اندازه گلدان، نوع خاک و نوع درخت بونسای شما متفاوت باشد. میزان آب مورد نیاز هر درخت را بدانید و میزان کلی آبیاری را با توجه به آن تنظیم کنید. استفاده از رطوبت سنج هم برای تشخیص نیاز درخت ایده خوبی است. آبیاری بونسای باید توسط شلنگی با درجه تنطیم و یا یک آب پاش مناسب صورت بگیرد؛ به طوری که آب با ملایمت به خاک اضافه شود و جریان آن به خاک آسیبی نرساند. تا زمانی که آبهای اضافی از حفرات زه کشی زیر گلدان خارج شوند، آبیاری را ادامه دهید. بارش باران نیز یکی از ایده‌آل‌ترین اتفاق‌ها برای آبیاری بونسای است. در فصول گرم مثل تابستان هر روز و در فصول سردتر هر ۴-۳ روز به آن آب بدهید. اگر ممکن است آبیاری منظم را فراموش کنید از روش غرق کردن استفاده کنید: یک ظرف را پر از آب کنید، بن سای را به مدت ۱۰ دقیقه در آن غوطه ور کنید و سپس آن را خارج کنید.

✅ رطوبت مناسب برای بونسای :

در طول ماه‌های سرد که بونسای را کاملا به داخل خانه منتقل می‌کنید، بهتر است برای تامین رطوبت مورد نیاز آن ، از تکنیک سینی پر از آب استفاده کنید. یک سینی کم عمق انتخاب کرده، داخل آن سنگریزه بریزید و در نهایت بر روی آنها آب بریزید. سپس گلدان را بر روی سنگریزه‌ها قرار دهید. دقت کنید که گلدان تماس مستقیمی با آب موجود در سینی نداشته باشد. این روش رطوبت مورد نیاز هوای اطراف گیاه را فراهم کرده و مانع از دست رفتن رطوبت گیاه در اثر مجاورت با دستگاه‌های گرمایشی می‌شود.

✅ کود دهی گیاه بونسای :

اگر می‌خواهید بونسای شما سالم و زیبا بماند، حتما باید به آن کود بدهید. می‌دانید که بونسای در مقدار کمی از خاک رشد می‌کند، به همین دلیل ضروری است تا با کود دادن به آن کمبود عناصر معدنی خاک را جبران کنید. هر نوع کود مایع همه منظوره برای بونسای مناسب است. این نوع کودها در تمام فروشگاه‌های گل و گیاه یافت می‌شوند. توصیه ما این است که از نصف قدرت توصیه شده کود برای این گیاه استفاده کنید. کوددهی باید حداقل ماهی یکبار صورت بگیرد، البته بجز در ماه‌های زمستان. بونسای از روش محلول پاشی نیز لذت می‌برد. در این روش کوددهی، باید یک کود مایع محلول در آب را به صورت مستقیم به برگهای گیاه اسپری کنید. محلول پاشی باید یک ماه در میان صورت بگیرد.

✅ نحوه هرس کردن گیاه بونسای :

هرس کردن بونسای را همیشه در اندازه مینیاتوری نگه می‌دارد. برگها و آثار رشد جدید را از نزدیک‌ترین نقطه امن به ساقه ببرید. هرگز نباید تمام برگهای جدید را از گیاه جدا کنید، بلکه تعداد کمی از آنها باید باقی بمانند، چون برای حفظ و تقویت سلامت گیاه ضروری هستند. درخت‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری مانند بونسای، باید مرتبا در طول سال هرس شوند. چون میزان رشد هر درختی متفاوت است، باید رشد آنها را منحصرا زیر نظر بگیرید و طبق آن برنامه‌ای مناسب برای هرس کردن بخشهای جدید گیاه تدوین کنید. دو نوع هرس وجود دارد : هرس تعمیری و هرس ساختاری. هرس تعمیری درخت را برای رشد جدید تقویت می کند. هرس ساختاری تکنیک پیشرفته تر است که باید زمانی انجام شود که درخت خواب باشد. این فرآیند شامل حذف شاخه های اولیه ساختاری درخت است و نیازمند مهارت های حرفه ای برای اطمینان از بازیابی درخت است.

✅ مشکلات و سوالات رایج در زمینه نگهداری گیاه بونسای :

خاک مناسب برای بونسای چیست؟ : بونسای به خاک مخصوصی نیاز دارد و واضح است که هر خاکی برای آن مناسب نیست. پس می‌توان گفت خاک نیز یکی دیگر از موارد اساسی و مهم در نگهداری از بونسای است. بونسای به خاکی نیاز دارد که سه ویژگی مهم را داشته باشد:
۱. زهکش خوبی داشته باشد. یعنی آب اضافی را سریع خارج کند.
۲. آب  مورد نیاز گیاه را در خودش نگه‌دارد.
۳. خاک باید ذرات درشت هم داشته باشد تا جریان هوا داخل خاک هم وجود داشته و اکسیژن به ریشه‌ها برسد.

امروزه خاک مخصوص  بونسای در بازار موجود است و به راحتی می‌توانید از آن استفاده کنید. این خاک‌ها شامل آکاداما (خرده سفال)، پومیس و سنگ گدازه هستند.

آیا لازم است به بونسای کود بدهیم؟ : جواب این سوال بله است. اگر می‌خواهید بونسای‌تان برای همیشه سالم و زیبا بماند،‌ باید به آن کود بدهید و دلیل اصلی آن این است که بونسای در مقدار کمی خاک رشد می‌کند پس لازم است به صورت مرتب به آن کود بدهید. در فصل رشد یعنی اوایل بهار تا اواسط پاییز ماهی یک‌بار به خاک بونسای کود اضافه کنید. این کود می‌تواند به صورت محلول در آب باشد که در کنار آبیاری به گیاه بدهید یا روی برگ‌ها اسپری ‌کنید. در مورد کود مناسب برای بونسای نیز باید بگوییم تقریبا هر نوع کود عمومی مخصوص گیاهان برای بونسای مناسب است. پیشنهاد ما این است که کود را به اندازه نصف میزان غلظت تعیین ‌شده استفاده کنید.

آیا باید گلدان یا خاک بونسای را عوض کنیم؟ : بونسای ها اصولا زمانی که ریشه‌شان همه گلدان را پر کند زمان عوض کردن گلدان‌شان فرا رسیده است. بنابراین در چنین شرایطی باید گلدان آنها را بزرگ‌تر کرده و مقداری خاک مناسب نیز به آن اضافه کنید. فقط نکته‌ای که دراین باره باید به آن توجه کنید این است که، بهتر است گلدان بونسای را در وسط تابستان یعنی ماه مرداد عوض کنید. در مورد عوض کردن خاک بونسای نیز باید بگوییم، خاک بونسای شما زمانی باید عوض شود که خاک آن ضعیف شده باشد. جالب است بدانید تقریبا بیش‌تر درختان برگ‌ریز (خزان دار) هر دو تا سه سال یک‌بار و گیاهان همیشه‌سبز هر چهارپنج سال یک بار نیاز به تعویض گلدان دارند.